Απαιτείται η βελτίωση του συγκοινωνιακού έργου
Η συνέντευξη της Χριστίνας Αλεξοπούλου, υφυπουργού αρμόδιας για τις Μεταφορές (οι ερωτήσεις δόθηκαν 6 Ιουνίου), συνέπεσε με τον ανασχηματισμό της κυβέρνησης κατά τον οποίο αντικαταστάθηκε από τον Βασίλη Οικονόμου, νέο υφυπουργό του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, με υπουργό τον Χρήστο Σταϊκούρα.
Στο ECO Forum αναφερθήκατε στο υδρογόνο, αλλά αυτό, όπως γνωρίζετε, δεν είναι ζήτημα του παρόντος – όπως αναφέρεται και στο αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), «η εμπειρία δείχνει ότι η υδρογονοκίνηση μικρών και μεσαίων οχημάτων, παρά τα τεχνικά πλεονεκτήματα, φαίνεται να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα κόστους που εμποδίζουν την απρόσκοπτη διάδοσή της». Ποια είναι τα βήματα που έχουν προκριθεί από το υπουργείο, για τη Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα στις δημόσιες συγκοινωνίες; Υπάρχει χρονοδιάγραμμα;
Το προηγούμενο χρονικό διάστημα, ένα λεωφορείο υδρογόνου κινήθηκε από την Κοζάνη έως την Πάτρα. Η τεχνολογία είναι ώριμη και χρησιμοποιείται εκτενώς σε άλλες χώρες, όπως η Γερμανία. Στην Ελλάδα γίνονται οι πρώτες επενδύσεις σε παραγωγή πράσινου υδρογόνου, δημιουργούνται οι πρώτες κοιλάδες υδρογόνου και το επόμενο χρονικό διάστημα θα δούμε και τα πρώτα πρατήρια στους Αγ. Θεοδώρους και στην Ακράτα. Ευρύτερος στόχος της κυβέρνησης είναι η συνολική βελτίωση του συγκοινωνιακού έργου, στο πλαίσιο της Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας. Η οδική ασφάλεια βρίσκεται στην κορυφή των προτεραιοτήτων μας και σύντομα θα εισαχθεί σε δημόσια διαβούλευση ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας.
Με την παραλαβή των πρώτων 250 ηλεκτρικών λεωφορείων, τα οποία έχουν αρχίσει ήδη να κυκλοφορούν σε Αθήνα – Θεσσαλονίκη, υλοποιήθηκε το πρώτο τμήμα του μεγάλου έργου αντικατάστασης 1.300 παλαιών οχημάτων με νέα, αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, πλήρους προσβασιμότητας και υψηλής ευχρηστίας. Τους επόμενους 12 μήνες παραλαμβάνουμε σταδιακά άλλα 300 οχήματα συμπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG), ξεκινώντας με τα πρώτα πέντε που καταφθάνουν τον Ιούλιο, οπότε αναμένουμε την προκήρυξη του διαγωνισμού για την προμήθεια άλλων 700 ηλεκτρικών λεωφορείων, στα οποία θα προστεθούν τουλάχιστον 50 ακόμα, μέσω διαδικασίας ανταγωνιστικού διαλόγου, που δρομολογείται άμεσα.
Τα 1.300 νέα οχήματα θα παραληφθούν στο σύνολό τους έως το 2027. Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών προωθεί συστηματικά την ψηφιοποίηση υπηρεσιών και διαδικασιών, με βάση τη φιλοσοφία που ακολουθεί το Gov.gr – πρωτοπόρος μεταρρύθμιση διεθνούς εμβέλειας, την οποία υλοποίησε μετά το 2019 αυτή εδώ η κυβέρνηση.
Έργα σε εξέλιξη (ηλεκτρονικό εισιτήριο, ανέπαφες πληρωμές με το σύστημα Tap’n’Pay, ψηφιακές πινακίδες κυκλοφορίας, αυτόματη διασταύρωση στοιχείων οχημάτων) αφορούν τη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα και την υπόλοιπη Ελλάδα, ενισχύοντας την ασφάλεια, τη διαφάνεια και την ποιότητα ζωής των πολιτών.
Είστε ικανοποιημένη από την πορεία των προγραμμάτων «Κινούμαι Ηλεκτρικά», «Φορτίζω Παντού» και «Πράσινα Ταξί»; Οι επιδοτήσεις έχουν συμβάλει στην αγοραστική ικανότητα και των μεσαίων και χαμηλών εισοδημάτων – τα χρήματα τα παίρνουν στην ώρα τους οι συμμετέχοντες;
Το πρόγραμμα «Κινούμαι Ηλεκτρικά 2» ολοκληρώθηκε στις 30/4 με πλήρη δέσμευση των διαθέσιμων κεφαλαίων (65 εκατ. ευρώ). Μέσω αυτού του προγράμματος έχουν δοθεί ήδη επιδοτήσεις σε 10.173 πολίτες – από τον περασμένο Νοέμβριο πληρώθηκαν 28 εκατ. σε δικαιούχους του προγράμματος. Από την έναρξη της δράσης έχουν καταβληθεί 33 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχο ποσό είναι διαθέσιμο για τους επόμενους μήνες μέσω του νέου προγράμματος «Κινούμαι Ηλεκτρικά 3». Η απόκτηση ηλεκτρικών οχημάτων (ποδηλάτου, σκούτερ, αυτοκινήτου) επιδοτείται από 30%-40% μέσω του κρατικού προγράμματος. Κάθε πολίτης μπορεί να πάρει επιδότηση έως 11.000 ευρώ για να αγοράσει καινούργιο ηλεκτρικό αυτοκίνητο, αποσύροντας παράλληλα το παλιό του αυτοκίνητο. Στο «Κινούμαι Ηλεκτρικά 3 -ΚΗ3» απλοποιούνται οι διαδικασίες, επισπεύδεται ο χρόνος πληρωμής των δικαιούχων και υπάρχει μέριμνα ώστε να εξυπηρετηθεί η αυξημένη ζήτηση. Προτεραιότητα: μικρότερη δυνατή χρονική επιβάρυνση και μέγιστη δυνατή απορρόφηση των διαθέσιμων κονδυλίων. Το νέο πρόγραμμα είναι πολύ πιο απλό στη χρήση του με μόνο ένα στάδιο, εκτιμούμε ότι οι πολίτες που έχουν αγοράσει ηλεκτρικό όχημα θα πληρώνονται σε μικρό χρονικό διάστημα. Στο πρόγραμμα «Φορτίζω Παντού» αυτήν τη στιγμή έχουν υποβληθεί 218 αιτήσεις για 905 δημόσια προσβάσιμους φορτιστές και 1.838 σημεία επαναφόρτισης συνολικής ισχύος 79.500 kw. Σήμερα στη χώρα μας κυκλοφορούν 14.700 οχήματα και υπάρχουν 5.850 δημόσια προσβάσιμοι φορτιστές. Στα ηλεκτρικά ταξί, μετά τις τελευταίες ανακοινώσεις από τον ιδιωτικό τομέα, είμαστε αισιόδοξοι ότι πολύ σύντομα θα δούμε μαζική εισροή ηλεκτρικών ταξί στη χώρα μας.
Οι στόχοι του ΕΣΕΚ θεωρείτε ότι είναι εφικτοί για τα οχήματα-φορτηγά χαμηλών ρύπων και την ηλεκτροκίνηση;
Το ΕΣΕΚ έχει θέσει ως στόχο τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 40% –σε σχέση με τα επίπεδα του 1993– έως το 2030. Οι μεταφορές έχουν βαρύνουσα σημασία με ποσοστό συμμετοχής που φτάνει το 30%. Το «Κινούμαι Ηλεκτρικά» μπαίνει σήμερα στην τρίτη και πιο σημαντική φάση του. Ύστερα από τέσσερα χρόνια κρατικών ενισχύσεων κυκλοφορούν στη χώρα μας 14.700 αμιγώς ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Ο στόχος που έχει τεθεί βάσει του ΕΣΕΚ είναι να κυκλοφορούν στην Ελλάδα 67.000 οχήματα χαμηλών εκπομπών ρύπων το 2025 και 340.000 το 2030. Σήμερα κυκλοφορούν 39.000 επαναφορτιζόμενα οχήματα. Κρίσιμη παράμετρος για την επίτευξη των στόχων είναι η ενίσχυση της αγοράς νέου ηλεκτρικού οχήματος. Οι τελευταίες μελέτες δείχνουν ότι θα πρέπει σε επόμενη φάση και, αφού έχει δημιουργηθεί πάρκο μεταχειρισμένων ηλεκτρικών αυτοκινήτων και έχουν διαμορφωθεί ξεκάθαρα οι τιμές τους, να επιδοτηθεί και η αγορά μεταχειρισμένων ηλεκτρικών οχημάτων.
Με ποιον τρόπο αποθαρρύνετε τους χρήστες παλιών ρυπογόνων οχημάτων;
Η χώρα μας έχει έναν από τους παλιότερους στόλους οχημάτων στην Ευρώπη, με μέσο όρο τα 18 έτη. Προφανώς, εκτός από τα κίνητρα για την απόκτηση νέου οχήματος χαμηλών εκπομπών ρύπων –μέσω του ΚΗ3 υπάρχει επιδότηση απόσυρσης ύψους 2.000 ευρώ–, πρέπει να υπάρχουν και αντικίνητρα, όπως η ηλεκτρονική διασταύρωση της τεχνικής, ασφαλιστικής ενημερότητας και η πληρωμή των τελών κυκλοφορίας. Επιπλέον, η βελτίωση της ποιότητας υπηρεσιών των ΜΜΜ (Μέσα Μαζικής Μεταφοράς) μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της κυκλοφορίας των παλιών οχημάτων.
Ποιοι είναι οι στόχοι για την ανάπτυξη δημοσίως προσβάσιμων υποδομών φόρτισης;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θέτει ως στόχο την ύπαρξη φορτιστή ανά 60 km σε όλη την επικράτεια. Για να επιτευχθεί, υπάρχουν πολλές παράμετροι που δεν άπτονται του τομέα που υπηρετούσα τον προηγούμενο χρόνο, όπως το δίκτυο παροχής ενέργειας, αλλά και η βούληση για επενδύσεις από τον ιδιωτικό τομέα. Η τελευταία τάση που εν μέρει έρχεται να αλλάξει και τον σχεδιασμό των ΣΦΗΟ (Σχέδια Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων) είναι η δημιουργία κόμβων φόρτισης, με πολλούς φορτιστές στο ίδιο σημείο. Σήμερα έχουμε 5.870 δημόσια προσβάσιμα σημεία φόρτισης – με δεδομένο τον αριθμό των κυκλοφορούντων ηλεκτρικών, έχουμε 1 φορτιστή ανά 2,5 οχήματα.
Ο σιδηρόδρομος, ένα σύγχρονο μέσο σταθερής τροχιάς, θεωρείται απαξιωμένο. Μπορεί να γίνει μετακίνηση της οδικής κυκλοφορίας προς τη σιδηροδρομική, με στόχο την προσθήκη νέων ηλεκτροδοτούμενων γραμμών; Υπάρχει μέλλον στον ορίζοντα;
Η επένδυση σε ηλεκτροδοτούμενες υποδομές ενισχύει την αξιοπιστία και την ταχύτητα των δρομολογίων, καθιστώντας τις σιδηροδρομικές μεταφορές πιο ανταγωνιστικές σε σχέση με τα οδικά μέσα. Επιπλέον, η ηλεκτροδότηση των γραμμών δημιουργεί ευκαιρίες για την ενσωμάτωση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική, ενισχύοντας ακόμα περισσότερο την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Συνολικά, η προώθηση των ηλεκτροδοτούμενων γραμμών μπορεί να μεταμορφώσει τις σιδηροδρομικές μεταφορές και να συμβάλει σε ένα πιο πράσινο μέλλον.
Δικαιώματα ατόμων με αναπηρία στα ΜΜΜ
Σε ερώτησή μας «για τα δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία στα ΜΜΜ», η κα Αλεξοπούλου απάντησε: Οι προσπάθειες για πλήρη κοινωνική συμπερίληψη και ίση συμμετοχή όλων –που για εμάς συνιστά αδιαπραγμάτευτη πολιτική επιλογή– θα έχουν καρποφορήσει όταν ο πολίτης με αναπηρία δει την καθημερινότητά του να αλλάζει ουσιωδώς, όταν κράτος, ιδιωτικός τομέας, παραγωγικοί φορείς, κοινωνικοί εταίροι, αναπηρικό κίνημα και πολίτες γίνουν συνοδοιπόροι προς την επίτευξη ενός κοινού οράματος: της πλήρους εναρμόνισης της χώρας μας με τις επιταγές της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες. Αυτό είναι και το όραμα της Εθνικής Στρατηγικής για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία 2024-2030. Όλα τα νέα λεωφορεία είναι πλήρως προσβάσιμα για τα Άτομα με Αναπηρία και ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές που έχουν τεθεί από την ΕΕ.
του Φίλη Καϊτατζή
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο