«Χρειαζόμαστε μία ευρωπαϊκή επανεκκίνηση, με πολύ μεγαλύτερη έμφαση στην ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη»
Στην Αμερική είναι όλα απλοποιημένα και προσανατολισμένα στην επιχειρηματικότητα και όχι στην πολιτική, όπως συμβαίνει στην Ευρώπη. Η αλήθεια όμως είναι ότι, σ’ έναν κόσμο που αλλάζει γρήγορα, πασχίζει να βρει τον δρόμο της. Η Ευρώπη είναι το σπίτι μας, είπε ο Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) και αντιπρόεδρος της European Round Table for Industry (ERT), στην εκδήλωση «Ευρωεκλογές 2024: Ο κόσμος αλλάζει. Η Ευρώπη μπορεί;», που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος, με συνομιλητή τον Ευάγγελο Μυτιληναίο, αντιπρόεδρο του ΣΕΒ και πρόεδρο του Eurometaux, και συντονιστή τον Αλέξη Παπαχελά, διευθυντή της εφημερίδας «Καθημερινή».
Αλίμονό μας αν συμβεί κάτι στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, δεν διανοούμαι Ελλάδα της δραχμής ή Ελλάδα εκτός Ευρώπης. Τα θέματα τότε θα ήταν άλλης τάξης, θα ήταν εθνικά, τόνισε ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, αντιπρόεδρος του ΣΕΒ.
Αυτές είναι δύο πτυχές από αυτά που έθιξαν, με τρόπο σαφή και χωρίς περιστροφές, οι κ.κ. Παπαλεξόπουλος και Μυτιληναίος, οι δηλώσεις των οποίων θα γραφτούν στις δέλτους της επιχειρηματικής ιστορίας. Διότι μπορεί η εκδήλωση του ΣΕΒ να πραγματοποιήθηκε στις 23 Μαΐου, ο απόηχός της, όμως, θα κρατήσει και μετά τις ευρωεκλογές και πολύ περισσότερο. Αξίζει λοιπόν να μνημονεύσουμε κάποια ακόμα σημεία από τις τοποθετήσεις αμφοτέρων.
Παρακολουθήσαμε τη συζήτηση και παραθέτουμε, χωρίς σειρά, μέρος από τις τοποθετήσεις τους – τα λεγόμενα είναι όπως τα είπαν.
Δημήτρης Παπαλεξόπουλος (Δ.Π.): Στη σημερινή πραγματικότητα (η Ευρώπη) χάνει σταθερά ανταγωνιστικότητα, αναπτύσσεται πολύ αργά, δεν έχει τεχνολογικό πλεονέκτημα στον κόσμο και έχει αδυνατίσει γεωπολιτικά. Χρειαζόμαστε μία ευρωπαϊκή επανεκκίνηση, με πολύ μεγαλύτερη έμφαση στην ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη.
Ευάγγελος Μυτιληναίος (Ε.Μ.): Η ενιαία αγορά καταργείται εκ των έσω από τις μεγάλες χώρες με επιδοτήσεις προς τις επιχειρήσεις τους. Παράδειγμα, η απόφαση του Βελγίου να επιχορηγήσει με το ποσό των 500 εκατ. την Arcelor Mittal.
Δ.Π.: Οι ενεργοβόρες βιομηχανίες περνούν μια υπαρξιακή κρίση και κινδυνεύουμε να προλάβει η αποβιομηχάνιση την προσπάθεια για την ενεργειακή μετάβαση.
Ε.Μ.: Κατακλυζόμαστε από τις ΑΠΕ και πλέον έχουμε περισσότερη ενέργεια από αυτήν που χρειαζόμαστε, γιατί δεν έχουμε φτιάξει δίκτυα. Είναι σαν η Ευρώπη να έφτιαξε ένα μεγάλο σταθμό ηλεκτροπαραγωγής και να ξέχασε να τον συνδέσει με το δίκτυο.
Δ.Π.: Η Ευρώπη παρά τα προβλήματα δεν θα διαλυθεί, ούτε θα γίνει μουσείο. Ίσως να περάσει και άλλες κρίσεις, αλλά θα βρει τον δρόμο της.
Ε.Μ.: Στην Ιταλία για να βγάλεις μια άδεια φωτοβολταϊκού χρειάζεσαι, αν είσαι τυχερός, πέντε χρόνια και, εάν όχι, δέκα χρόνια όταν η ίδια άδεια στον Καναδά εκδίδεται σε λίγους μήνες. Στην Αμερική είναι όλα απλοποιημένα και προσανατολισμένα στην επιχειρηματικότητα και όχι στην πολιτική, όπως συμβαίνει στην Ευρώπη.
Δ.Π.: Χρειαζόμαστε ένα σοκ ρυθμιστικής απλοποίησης και δομικά λιγότερης γραφειοκρατίας – 5.500 σελίδες και 850 νομοσχέδια είναι το ρυθμιστικό σχέδιο της ΕΕ για τις επιχειρήσεις!
Ε.Μ.: Η σημερινή ηγεσία της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, είναι η χειρότερη Επιτροπή που υπήρξε ποτέ στην Ευρώπη.
Δ.Π.: Τα πράγματα στην Ευρώπη θα χειροτερεύσουν πριν καλυτερεύσουν, αλλά μπορούμε σε βάθος χρόνου να ανακάμψουμε. Σε αυτό το περιβάλλον, η Ελλάδα έχει ωριμάσει και μπορεί τα επόμενα χρόνια να πάει πολύ καλύτερα. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να επαναπαυθούμε, πρέπει να κάνουμε ορθοπεταλιά στην ανηφόρα.
Ε.Μ.: Αυτές οι ευρωεκλογές είναι από τις πιο σημαντικές που έχουμε ζήσει ποτέ. Τα διακυβεύματα είναι πάρα πολύ μεγάλα. Η συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης κλονίζεται από την άνοδο αντισυστημικών κομμάτων και ομάδων. Το γεωπολιτικό σκηνικό είναι απειλητικό, όσο δεν υπήρξε ποτέ τις πολλές τελευταίες δεκαετίες.
Δ.Π.: Υπάρχει ένα μεγάλο αντισυστημικό κύμα από δεξιά και αριστερά, από ανθρώπους που λένε ότι δεν ξέρω το θέμα, αλλά ξέρω ότι αυτό που κάνετε δεν φτάνει.
Ε.Μ.: Μην πάει ο νους μας σε αναρχικούς, φασιστές ή κομμουνιστές. Είναι άνθρωποι που αυτά που λέμε τα γνωρίζουν – λένε ότι αυτό το σύστημα δεν περπατάει και πάνε εναντίον του συστήματος.
Δ.Π.: Είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να έχουμε μια Ευρώπη ισχυρή και ανεξάρτητη, για να μπορέσουμε να επενδύσουμε αυτά που χρειάζονται στο κοινωνικό κράτος, στο περιβάλλον, στον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής. Θεωρούμε σημαντικό, αυτό το μήνυμα να μη χαθεί σ’ αυτή την εκλογική χρονιά που θα επιλέξουμε την ευρωπαϊκή ηγεσία για το υπόλοιπο της κρίσιμης αυτής δεκαετίας.
Ε.Μ.: Η Ευρώπη για την Ελλάδα είναι το σπίτι της, και δεν διανοούμαι τι θα γινόταν αν απειληθεί το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Κάνουμε κριτική για να βελτιωθεί και να γίνει πιο ανταγωνιστικό.
Δ.Π.: Μαζευτήκαμε δημοσιονομικά, αλλά βλέπω κινδύνους στο τέλος του Ταμείου Ανάκαμψης το 2026 και το «ξεπάγωμα» της καταβολής τόκων για το δημόσιο χρέος μετά το 2032.
Ε.Μ.: Η ευφορία που υπάρχει σήμερα στην ελληνική οικονομία τροφοδοτείται κυρίως από τον χρηματιστηριακό τομέα και όχι από την πραγματική οικονομία Πιστεύω (όμως) περισσότερο στην Ελλάδα απ’ ό,τι στην Ευρώπη.
Ο Ευάγγελος Μυτιληναίος είναι αντίθετος με την εκλογή ευρωβουλευτών με σταυρό. «Το Ευρωκοινοβούλιο (πρέπει να) είναι των άριστων και όχι των δημοφιλέστερων. Η προεκλογική εκστρατεία που γίνεται όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και την Ευρώπη, είναι “Eurovision”».
Πρόεδρος και αντιπρόεδρος του ΣΕΒ συμφώνησαν ότι θα ήταν εξαιρετική ευκαιρία για την Ευρώπη, εάν ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι δεχόταν να αναλάβει την προεδρία. O Δημήτρης Παπαλεξόπουλος μάλιστα αποκάλυψε έναν διάλογο του «σούπερ Μάριο» με συνεργάτη του. «Του πήγα ένα κείμενο με μαύρο, κόκκινο και μπλε. Το μαύρο αφορούσε θέματα που είχε δει, το κόκκινο νέα πράγματα που είναι αμφιλεγόμενα και πρέπει να δει προσωπικά και το μπλε θέματα που δεν χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή». Θέλω περισσότερο κόκκινο, η απάντηση του «σούπερ Μάριο».
Ο Ντράγκι στην προεδρία; Πολύ καλό για να βγει αληθινό – αλλά, όπως λένε και οι… ελληνομαθείς, you never know!
«Έλλειψη ισορροπίας»
ΣΕΒ: Πρόσφατες πρωτοβουλίες της ΕΕ, όπως τo Green Deal Industrial Plan, το Net Zero Industry Act, το Critical Raw Materials Act, το AI Act, αποτελούν θετικά βήματα στην ανάκτηση της βιομηχανικής δυναμικής της ΕΕ. Παρότι δεν διακρίνονται για την τόλμη τους, έρχονται σε μια περίοδο όπου η βιομηχανία –και ιδιαίτερα η ενεργοβόρος– αντιμετωπίζει υπαρξιακό ζήτημα ανταγωνιστικότητας. Το τρίγωνο «ενεργειακό κόστος – κόστος πράσινης μετάβασης – διεθνής ανταγωνιστικότητα» βρίσκεται σε προφανή έλλειψη ισορροπίας, εντείνοντας τον κίνδυνο αποβιομηχάνισης στην ΕΕ. Ανάλογες είναι οι προκλήσεις της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, με τις καινοτόμες τεχνολογίες να ανοίγουν νέες ανάγκες μετασχηματισμού της παραγωγής.
Ενδεικτικά:
• 25% του ΑΕΠ η βιομηχανία της ΕΕ το 2000, έναντι 16,3% το 2020.
• -66% οι ΑΞΕ στην ΕΕ, έναντι +66% στις ΗΠΑ (2019-2021).
• -2% οι επενδύσεις εκ του μηδενός (greeneld investments) στην ΕΕ, +19% στις ΗΠΑ.
• 75% των επιχειρήσεων της ΕΕ αναφέρει το κόστος ενέργειας ως τη μεγαλύτερη πρόκληση.
• 2,2% του ΑΕΠ οι δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης στην ΕΕ, έναντι 3,5% στις ΗΠΑ και 3,3% στην Ιαπωνία.
του Φίλη Καϊτατζή
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο