Η επενδυτική εικόνα του Ομίλου Κοπελούζου στις ΑΠΕ, το GREGY, η αποθήκευση,ο ρυθμός αδειοδοτήσεων της ΡΑΕ, η ενεργειακή δημοκρατία, ο αγωγός Αλεξανδρούπολη -Μπουργκάς είναι τα θέματα για τα οποία μίλησε στο «Π» ο Γιάννης Καρύδας, διευθύνων σύμβουλος επιχειρηματικής μονάδος ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας στον όμιλο.
Τι σημαίνει για τη χώρα μας και την Ευρώπη η ηλεκτρική διασύνδεση Αιγύπτου – Ελλάδας, πού βρισκόμαστε αυτήν τη στιγμή και πότε ολοκληρώνεται το έργο;
Η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδος-Αιγύπτου, χωρητικότητας 3,000MW(GREGY), που αναπτύσσει η εταιρεία ELICA του Ομίλου Κοπελούζου,στοχεύει να μεταφέρει 100% καθαρή ενέργεια από ΑΠΕ που θα λειτουργούν στην Αίγυπτο: Ένα μέρος θα καταναλώνεται στην ελληνική αγορά, ένα άλλο θα εξάγεται στις γειτονικές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ένα μέρος θα χρησιμοποιείται για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου. Η μεταφερόμενη ενέργεια μπορεί να αντικαταστήσει έως 26 TWh ηλεκτρικής ενέργειας, που αντιστοιχεί σε 37 TWh κατανάλωσης φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή,και θα μειώσει τις ανάγκες φυσικού αερίου κατά 4,5 bcm ετησίως. Επίσης θα οδηγήσει στη μείωση των εκπομπών CO2 κατά 9 με 10 εκατ. τόνους,συμβάλλοντας αποφασιστικά στην επίτευξη του στόχου για μείωση των εκπομπών CO2 της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά τουλάχιστον 55% μέχρι το 2030 και μηδενισμού τους μέχρι το 2050. Το GREGYθα παρέχει εναλλακτική λύση ενεργειακών πηγών και ενεργειακών οδών για την Ευρώπη, θα ενισχύσει τις υποδομές των ηλεκτρικών δικτύων της Ελλάδας και θα βελτιώσει: ποιότητα, αξιοπιστία και ασφάλεια του εφοδιασμού στο σύστημα της χώρας. Πρόκειται για ένα έργο που δείχνει τη στρατηγική κατεύθυνση, της ενεργειακής απεξάρτησης της ΕΕ από τα ορυκτά καύσιμα και το ρωσικό φυσικό αέριο.
Αυτήν τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία αξιολόγησης του GREGY από την Κομισιόν για ένταξη στην έκτη λίστα έργων PCI/PMI. Η προσωρινή απόφαση αναμένεται να ανακοινωθεί στις 9 Ιουνίου και η οριστική τέλος του 2023. Ο όμιλος θα αναθέσει στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα τις οριστικές μελέτες του έργου, έχοντας ήδη ξεκινήσει συζητήσεις με τους κατάλληλους προμηθευτές, ώστε κάθε ημέρα που περνάει να πλησιάζουμε την οριστική επενδυτική απόφαση (FiD).
Ποια είναι η επενδυτική εικόνα του ομίλου στις ΑΠΕ;
O Όμιλος Κοπελούζου δραστηριοποιείται στις ΑΠΕ από το 1997– έχει σχεδιάσει, αναπτύξει, ωριμάσει αδειοδοτικά, κατασκευάσει και θέσει σε λειτουργία περίπου 500 MW αιολικών κυρίως πάρκων, μικρών υδροηλεκτρικών και φωτοβολταϊκών σταθμών.Σήμερα εντείνει τη δραστηριότητά του στις ΑΠΕ, διαθέτοντας σε φάση αδειοδοτικής ωρίμανσης περισσότερα από 2.000 MW αιολικών σταθμών και 1.000 MWφωτοβολταϊκών σταθμών,που έχουν ήδη αδειοδοτηθεί από τη ΡΑΕ (πλέον ΡΑΑΕΥ).Το υπεράκτιο αιολικό πάρκο της Αλεξανδρούπολης είναι το μοναδικό που διαθέτει σήμερα εν ισχύ άδεια παραγωγής –για 216 MW– το οποίο εντάσσεται στις ειδικές διατάξεις του Ν. 4964/2022 περί ανάπτυξης Πιλοτικών Θαλάσσιων Αιολικών Σταθμών στη θαλάσσια αυτή περιοχή. Ο όμιλος αναπτύσσει στην Κρήτη χερσαίους αιολικούς σταθμούς– διαθέτουν εκδοθείσες άδειες παραγωγής συνολικής ισχύος 1023 MW.
Ποια είναι η άποψή σας για την ενεργειακή δημοκρατία και υπό ποιες προϋποθέσεις μπορεί να γίνει πραγματικότητα στην Ελλάδα;
Σταθήκαμε υποστηρικτικά σε προσπάθειες όπως οι Ενεργειακές Κοινότητες ή και τώρα σε προσπάθειες για στήριξη των συμπολιτών μας για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε στέγες. Βέβαια,για να επιτύχουμε ουσιαστική ενεργειακή δημοκρατία, εκτός από την όποια οικονομική στήριξη της πολιτείας, θα πρέπει να υπάρξουν πρωτοβουλίες για περαιτέρω απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης. Κυρίως απαιτείται ενημέρωση της κοινωνίας για τα μοναδικά οφέλη των ΑΠΕ και τη συμβολή τους στις τοπικές κοινωνίες και την εθνική οικονομία. Παράλληλα, δεν πρέπει να ξεχνούμε τη σημασία και την ανάγκη υλοποίησης μεγάλων έργων, όπως π.χ. υπεράκτιων αιολικών, για να μπορέσουμε να επιτύχουμε γρηγορότερα τους νέους εθνικούς στόχους για την ενέργεια και το κλίμα.
Πόσο κοντά ή πόσο μακριά είμαστε,για να πούμε ότι η τεχνολογία της αποθήκευσης θα δώσει λύση στη στοχαστικότητα των ΑΠΕ; Η ΡΑΕ ανταποκρίνεται με ρυθμούς που ευνοούν τις εγκρίσεις αδειών συστημάτων αποθήκευσης;
Είμαστε πάρα πολύ κοντά. Το ενδιαφέρον των επενδυτών στη χώρα μας είναι πάρα πολύ έντονο. Και αυτό θα εκφραστεί και με τη μεγάλη συμμετοχή, που εκτιμώ ότι θα υπάρξει στις επικείμενες διαγωνιστικές διαδικασίες (αναμένεται να προκηρυχθούν στο προσεχές χρονικό διάστημα), με τις οποίες προβλέπεται η στήριξη ενός χαρτοφυλακίου έργων αυτόνομων μονάδων αποθήκευσης συνολικής ισχύος 1.000 μεγαβάτ, μέσα από τρεις δημοπρασίες: 400 MW στην 1η και από 300 MW στις άλλες δύο. Το κόστος, κυρίως των μονάδων συσσωρευτών,αποτελεί ένα εμπόδιο, αλλά θεωρούμε ότι από αυτές τις πρωτοβουλίες επενδυτικής στήριξης των έργων αποθήκευσης θα έχει ως αποτέλεσμα, σύντομα, να προχωρήσουν προς υλοποίηση σχετικά έργα – στο εξωτερικό δεν είναι μια άγνωστη τεχνολογία. Οι εν λειτουργία μονάδες αποθήκευσης δείχνουν τι μπορεί να γίνει και στη χώρα μας. Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, η αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) θα προβλέπει την αναβάθμιση των στόχων και για τις μονάδες αποθήκευσης. Έτσι, από το χαρτοφυλάκιο μονάδων συνολικής ισχύος 1,5 GW έως το 2030, που περιλαμβάνεται στο υφιστάμενο ΕΣΕΚ, o στόχος αναμένεται να αυξηθεί στο διπλάσιο, ώστε στο τέλος της 10ετίας να έχουν εγκατασταθεί έργα αποθήκευσης ενέργειας συνολικής ισχύος 3 GW.
Η ΡΑΕ ανταποκρίνεται με πάρα πολύ καλούς ρυθμούς, δεδομένων πάντα και των προβλημάτων υποστελέχωσης,τα οποία αποδεχόμαστε ότι υπάρχουν. Μέχρι σήμερα έχει εκδώσει έναν πολύ μεγάλο αριθμό αδειών αποθήκευσης για stand-alone μονάδες. Ωστόσο θα πρέπει να επισημάνουμε ότι το θέμα της αδειοδότησης δεν αφορά μόνο τη ΡΑΕ αλλά και άλλες υπηρεσίες που σχετίζονται με την περιβαλλοντική αδειοδότηση των συγκεκριμένων έργων – παρά τα σημαντικά βήματα που έχουν γίνει με τις πρόσφατες νομοθετικές παρεμβάσεις, υπάρχουν ακόμη σημαντικά περιθώρια βελτίωσης.
Ο όμιλος επενδύει και σε συμβατικές πηγές ενέργειας. Πιστεύετε ότι στον δρόμο για την πράσινη μετάβαση είναι ακόμα αναγκαία τα ορυκτά καύσιμα;
Στην πορεία για την πράσινη μετάβαση,δεν πρέπει να ξεχνούμε τη σημασία της συμβατικής ενέργειας και του φυσικού αερίου, ως μεταβατικού όμως καυσίμου. Υπό αυτό το πρίσμα, ο όμιλος αναπτύσσει,εκτός των όσων προανέφερα, και μονάδα παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος με καύσιμο φυσικό αέριο στην Αλεξανδρούπολη, ισχύος 840 MW.
Αγωγός Μπουργκάς -Αλεξανδρούπολη
Το πλεονέκτημα για τη γρήγορη κατασκευή –αντίστροφης ροής–του αγωγού πετρελαίου Μπουργκάς -Αλεξανδρούπολη είναι ότι ήδη υπάρχουν οι πλήρεις μελέτες για το έργο, μας είπε ο Γιάννης Καρύδας: «Ο όμιλος για πολλά χρόνια είχε ασχοληθεί για την ανάπτυξη του έργου. Είχαν μάλιστα γίνει οι λεπτομερειακές μελέτες για την κατασκευή του, αλλά το έργο αυτό ακυρώθηκε πριν από χρόνια, από τη βουλγαρική πλευρά. Σήμερα, η Σόφια ενδιαφέρεται για τον ίδιο αγωγό με αντίστροφη ροή, για να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη λειτουργία του διυλιστηρίου του Μπουργκάς, που θα τροφοδοτείται με αργό πετρέλαιο μέσω του αγωγού».
του Φίλη Καϊτατζή
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο