Επισημάνσεις της υφυπουργού Ενέργειας Αλεξάνδρας Σδούκου στον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Πέτρο Παππά
«Μέσα στους επόμενους δεκαοχτώ μήνες, τα έργα μπαταριών από το Ταμείο Ανάκαμψης είναι βέβαιο ότι θα δρομολογηθούν – μιλάμε για 700 μεγαβάτ αποθήκευση ενέργειας με μπαταρία και αντλησιοταμίευση», δήλωσε πριν από λίγες μέρες στη Βουλή η υφυπουργός Περιβάλλοντος-Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου.
Την απάντηση της υπουργού προκάλεσε «η επίκαιρη ερώτηση του Πέτρου Παππά, βουλευτή Κιλκίς –από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία–, με θέμα: «Αυθαίρετες πολύωρες, καθημερινές διακοπές ρεύματος σε φωτοβολταϊκούς σταθμούς στον Νομό Κιλκίς με ευθύνη της ΔΕΔΔΗΕ».
Μέσα από τον ενδιαφέροντα διάλογό τους, προέκυψαν τα εξής:
· Η σημασία που έχουν για την ευστάθεια του δικτύου και την απρόσκοπτη λειτουργία του συστήματός μας τα Συστήματα Αποθήκευσης Ενέργειας Μπαταριών (BESS- Battery Energy Storage Systems) – αποτελούν ουσιαστικό μέρος των λύσεων ΑΠΕ (επιτρέπουν την αποθήκευση και διανομή ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από πηγές όπως η ηλιακή και η αιολική ενέργεια).
· Η ενίσχυση των δικτύων.
Μπλακάουτ
«Κάποτε η χώρα μας», είπε η υφυπουργός, «κινδύνευε κάτι καλοκαίρια από μπλακάουτ – για ποιον λόγο;». Γιατί είχαμε παραγωγή ενέργειας που αδυνατούσε να καλύψει τη ζήτηση. Όταν είχαμε παρατεταμένους καύσωνες, όπου η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας εκτοξευόταν τότε, πάντοτε μπορεί να ήταν ανοιχτό ακόμη και ένα ενδεχόμενο μέτρο επιλεκτικών διακοπών ρεύματος, μια διαδικασία που βεβαίως αναστάτωσε πολύ τους καταναλωτές. Σήμερα μπορεί να έχουμε βρεθεί στο άλλο άκρο. Έχουμε καταφέρει να μην κινδυνεύουμε από έλλειψη ενέργειας, αλλά από την υπερπροσφορά της ενέργειας. Αυτό προκύπτει όταν έχεις ιδανικές καιρικές συνθήκες που ευνοούν την υπερβολική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τη μία πλευρά, αλλά από την άλλη έχεις χαμηλά επίπεδα ζήτησης της ηλεκτρικής ενέργειας. Όταν αυτό συμβαίνει κάτω από έκτακτες συνθήκες ενός συνδυασμού καιρικών συνθηκών, μπορεί να δημιουργήσει έναν κίνδυνο στην ευστάθεια του συστήματος».
«Ο ΔΕΔΔΗΕ (όμως)», απάντησε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, «θέτει κατά το δοκούν τους φωτοβολταϊκούς σταθμούς εκτός λειτουργίας με τηλεχειρισμό, συγκεκριμένες γραμμές, ενώ τα υπόλοιπα φωτοβολταϊκά έργα μένουν στο απυρόβλητο. Με ποιες ενέργειες θα αποκατασταθεί το πρόβλημα της αυθαίρετης διακοπής παροχής ρεύματος από το δίκτυο;».
Από τα πρακτικά της Βουλής, δημοσιεύουμε μέρος των τοποθετήσεων της κας Σδούκου και του κ. Παππά:
Ερ. Πέτρος Παππάς: Με ποιον τρόπο θα αποζημιωθούν οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας για τη χαμένη ενέργεια που δεν μπορεί να διοχετεύσει το δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ και για την οικονομική ζημιά που έχουν υποστεί μέχρι σήμερα, εξαιτίας του προβλήματος που δεν αποτελεί δική τους ευθύνη; Στην ευρύτερη αγροτική περιοχή του χωριού, λίγο έξω από την πόλη του Κιλκίς, έχουν εγκατασταθεί σαράντα τρεις φωτοβολταϊκοί σταθμοί, οι οποίοι βρίσκονται διασυνδεδεμένοι με δύο γραμμές, στη γραμμή νούμερο 24 και νούμερο 25, οι οποίες καταλήγουν στον υποσταθμό της Αξιούπολης του Νομού Κιλκίς.
Η παραγωγή των φωτοβολταϊκών σταθμών ανέρχεται σε περίπου 36 εκατομμύρια κιλοβατώρες ετησίως, οι οποίες αντιστοιχούν στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος σε περίπου 6.500 νοικοκυριά. Από την αρχή της ενεργοποίησης των φωτοβολταϊκών σταθμών (μεταξύ Ιουνίου και Ιουλίου 2023) μέχρι και σήμερα, σημειώνονται σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία του δικτύου εξαιτίας μεγάλων υπερτάσεων στη γραμμή μέσης τάσης, με αποτέλεσμα οι σταθμοί να τίθενται εκτός λειτουργίας για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Παρά τις διαμαρτυρίες των παραγωγών, ο ΔΕΔΔΗΕ δεν προέβη σε κάποια ενέργεια, προκειμένου να διορθώσει τη δυσλειτουργία αυτή. Το τελευταίο χρονικό διάστημα, όμως, έχει παρατηρηθεί το εξής φαινόμενο. Ο ΔΕΔΔΗΕ θέτει όλους τους φωτοβολταϊκούς σταθμούς εκτός λειτουργίας σε καθημερινή βάση, με πολύωρες διακοπές από το πρωί μέχρι το απόγευμα, καθώς αυθαίρετα και χωρίς καμία απολύτως προηγούμενη ενημέρωση προβαίνει στην ενέργεια αυτή – αδικαιολόγητη και αυθαίρετη ενέργεια απέναντι στους παραγωγούς της περιοχής του Χορηγίου.
Απ. Αλεξάνδρα Σδούκου: Το θέμα είναι πολυσύνθετο. Η πίεση στο ηλεκτρικό σύστημα, που κυρίως εντοπίζεται την άνοιξη και το φθινόπωρο, είναι μια απειλή κυρίως σε μέρες που τα φορτία είναι χαμηλά. Η λύση είναι διπλή, Το πρώτο σκέλος είναι να μεταφέρουμε την πλεονάζουσα παραγωγή ενέργειας, την υπερπροσφορά, από το μεσημέρι που δεν τη χρειαζόμαστε, στο απόγευμα και το βράδυ.
Για να το κάνουμε αυτό, η λύση είναι η αποθήκευση ενέργειας και ήδη, σήμερα που μιλάμε, έχουμε τη βεβαιότητα ότι στους επόμενους δεκαοκτώ μήνες τα έργα που έχουν χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης –μιλάμε για 700 μεγαβάτ αποθήκευση ενέργειας με μπαταρία και αντλησιοταμίευση– είναι βέβαιο ότι θα δρομολογηθούν.
Το δεύτερο σκέλος, που έχει να κάνει με τη λύση, είναι το αντίστροφο: Πώς θα μεταφέρουμε τη ζήτηση της ενέργειας από το βράδυ προς το μεσημέρι, να μπορούμε να καταναλώνουμε δηλαδή ενέργεια τις ώρες που έχουμε πλεονάζουσα ενέργεια. Εδώ η λύση που δρομολογούμε είναι τα δυναμικά τιμολόγια που θα δώσουν ένα κίνητρο χαμηλής τιμής, να μπορεί δηλαδή ο καταναλωτής το μεσημέρι να έχει μια φθηνότερη χρέωση στην τιμή της κιλοβατώρας, για να μπορούμε να καλύπτουμε λοιπόν αυτήν την παραγωγή ενέργειας.
[…] Ο ΔΕΔΔΗΕ κάνει αυτές τις κινήσεις, με βάση τα όσα ορίζονται στον κώδικα διαχείρισης του δικτύου. Ο κώδικας ορίζει σαφώς τις περιπτώσεις όπου ο διαχειριστής μπορεί να επιβάλλει αυτούς τους περιορισμούς. Στη συγκεκριμένη περίπτωση μάλιστα, την εντολή δεν τη δίνει ο ΔΕΔΔΗΕ, τη δίνει ο ΑΔΜΗΕ, αυτός είναι ο καθ’ ύλην αρμόδιος.
Ερ. Πέτρος Παππάς: «Γιατί γίνονται στο Κιλκίς και όχι κάπου αλλού; […] Είναι άξιο απορίας, πώς καλείτε τους αγρότες παραγωγούς να επενδύσουν σε φωτοβολταϊκά και να εγκλωβιστούν στο ίδιο προβληματικό περιβάλλον πολύωρων διακοπών και υπερφορτώσεων. Αναρωτιόμαστε πώς θα συνδεθούν και άλλοι παραγωγοί και με ποιες προϋποθέσεις, όταν ήδη σήμερα υπάρχει τόσο μεγάλο πρόβλημα και μάλιστα, με λιγότερους παραγωγούς.
Απ. Αλεξάνδρα Σδούκου: Το πρόβλημα αυτό με τους περιορισμούς έγχυσης, τις λεγόμενες περικοπές, το αντιμετωπίζει πρώτα απ’ όλα όλη η Ευρώπη αυτήν τη στιγμή. Δεν είναι κάτι που εμφανίζεται μόνο στη χώρα μας.
Και μάλιστα, πολύ πρόσφατα στην ένωση των ευρωπαϊκών εταιρειών ηλεκτρικής ενέργειας, αυτό που ειπώθηκε είναι ότι οι περικοπές των ΑΠΕ αναμένεται να φτάσουν το 30% με 35% σε αρκετές περιοχές της Ευρώπης μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Και ότι για να μπορέσει να μεγιστοποιηθεί η παραγωγή από ΑΠΕ, θα πρέπει σίγουρα να αυξήσουμε την αποθηκευτική ικανότητα πανευρωπαϊκά τέσσερις φορές παραπάνω μέχρι το 2030, δηλαδή από 51 γιγαβάτ σε 191 γιγαβάτ.
Το ζήτημα των περικοπών συνδέεται και με μια σειρά από άλλα τεχνικά ζητήματα, όπως είναι το πώς θα ενισχύσουμε τα δίκτυα για να μπουν παραπάνω ΑΠΕ. Από την πρώτη στιγμή συγκροτήσαμε μια ομάδα έργου, μια ομάδα εμπειρογνωμόνων στο υπουργείο με σκοπό να αντιμετωπίσει όλες αυτές τις αλληλοσυνδεόμενες προκλήσεις. Περιμένουμε το πόρισμα της ομάδας έργου, στο όποιο πόρισμα θα υπάρχουν μια σειρά από περισσότερα μέτρα και πολιτικές προς αυτήν την κατεύθυνση. Αυτή η επιτροπή έχει έναν καθοριστικό ρόλο στον σχεδιασμό μας.
Πριν από λίγες εβδομάδες ψηφίσαμε στη Βουλή τον Ν. 5106, όπου εκεί προβλέπεται η θέσπιση ενός μηχανισμού αντιστάθμισης περικοπών. Εκεί όπου τεχνικά δεν μπορεί ο ΔΕΔΔΗΕ ή ο ΑΔΜΗΕ να περικόψει και κόβει αλλού, ναι θα πρέπει να επιβληθούν κάποιες χρεώσεις σε αυτούς που δεν περικόπτονται και είναι εις βάρος αυτών που περικόπτονται.
Με αυτόν τον νόμο εισαγάγαμε προβλέψεις για να υπάρχει μια υποχρεωτική εγκατάσταση σε συστήματα τηλεποπτείας και ελέγχου σε όλους τους σταθμούς ΑΠΕ που είναι πάνω από 400 κιλοβάτ, για να μπορεί ο διαχειριστής να δίνει εντολή, να τους διαβάζει, να τους γνωρίζει, να μην κόβει στα τυφλά, να το πω έτσι.
Δικλείδες ασφαλείας
«Το εύλογο και το μείζον είναι σίγουρα να προστατεύσουμε την απρόσκοπτη λειτουργία του συστήματός μας και την ενεργειακή ασφάλεια. Βάζουμε όμως δικλείδες ασφαλείας, έτσι ώστε να μπορεί αυτό μερικές φορές το τεχνικά αναγκαίο μέτρο να γίνεται με μεγαλύτερη φειδώ, κυρίως με δικαιοσύνη και με σύμμετρα, για να μην αδικούνται κάποιοι παραγωγοί και κάποιοι άλλοι να μένουν αλώβητοι», τονίζει η υφυπουργός Αλεξάνδρα Σδούκου.
του Φίλη Καϊτατζή
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο