Με την επικαιροποίηση του άρθρου 42 κατοχυρώνονται τα δικαιώματα των προμηθευτών-παρόχων.
Πριν από λίγες μέρες, αναρτήθηκαν από τη ΡΑΑΕΥ (Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων)τα νέα τιμολόγια Οκτωβρίου των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας ανά κατηγορία πελατών, βάσει του άρθρου 138 του Ν. 4951/2022, που είναι αυξημένα συγκριτικά με τον προηγούμενο μήνα.
Παράλληλα,στο «3ο Συνέδριο Ενέργειας: Ασφάλεια Εφοδιασμού – Ενεργειακές Αγορές στη Μετάβαση», το οποίο διοργάνωσε το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος (20-21/10/2023 στη Θεσσαλονίκη),ανακοινώθηκε από τη διευθύντρια ρύθμισης και εποπτείας αγορών λιανικής και προστασίας καταναλωτών της Ρυθμιστικής Αρχής, Ειρήνη Ιακωβίδου, με την οποία μιλήσαμε,ότι σύμφωνα με τα στοιχεία Αυγούστου του 2023:το 21,5% του πελατολογίου του κάθε προμηθευτή είναι καταναλωτές με ληξιπρόθεσμες οφειλές. Οι εταιρείες εκπροσωπούν συνολικά 7,49 εκατ. νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις. Εξ αυτών, τα 1,61 εκατ. έχουν οφειλές. Οι οφειλές στη χαμηλή τάση είναι 608 εκατ. ευρώ.
Η ΡΑΑΕΥ προτείνει την επικαιροποίηση του άρθρου 42,που αφορά την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των προμηθευτών -παρόχων,τα οποία διατηρούν πάνω σε καταναλωτές που άλλαξαν εταιρεία και άφησαν πίσω τους χρέη.
Η κα Ιακωβίδου μάς είπε ότι θα είχε τεθεί, από την Τετάρτη που μας πέρασε, σε δημόσια διαβούλευση η επικαιροποίηση του άρθρου 42, ώστε σύμφωνα με την«εντολή επισήμανσης» ο κάθε πάροχος να μπορεί να γνωρίζει τον υπερήμερο (οφειλέτη) καταναλωτή όταν αλλάζει εταιρεία και να είναι στη διακριτική ευχέρεια του προμηθευτή αν θα πάρει το ρίσκο ή όχι να τον εντάξει στα τιμολόγιά του.
Με την επικαιροποίηση του άρθρου 42 του Κώδικα Προμήθειας,η επισήμανση χρέους (debtflagging) θα εφαρμόζεται σε περιπτώσεις όπου ένας πελάτης έχει χρέος στον λογαριασμό του πάνω από ένα συγκεκριμένο όριο και χρονικό πλαίσιο και προσπαθεί να αλλάξει προμηθευτή.
Σε ό,τι αφορά τα τιμολόγια των παρόχων, η κα Ιακωβίδου μάς διευκρίνισε ότι δεν γνωρίζει πώς διαμορφώνονται αυτά (σ.σ. ούτε το ΥΠΕΝ ξέρει. Για τον λόγο αυτόν, το υπουργείο επεξεργάζεται έναν τύπο βάσει του οποίου θα διαμορφώνονται τα τιμολόγια των παρόχων – γεγονός που δεν τους βρίσκει σύμφωνους και προτιμούν την κατευθυντήρια γραμμή της ΡΑΑΕΥ που αφήνει ελεύθερο το πεδίο, δηλαδή οι πάροχοι, ανάλογα με τα ρίσκα που έχουν και τις εξελίξεις στην αγορά, να διαμορφώνουν τα τιμολόγιά τους).
«Ενεργειακός τουρισμός»
Σύμφωνα με την παρουσίαση της διευθύντριας ρύθμισης και εποπτείας αγορών λιανικής και προστασίας καταναλωτών της Ρυθμιστικής Αρχής,περίπου 1 εκατ. οικιακοί καταναλωτές έχουν χρέη της τάξης των τα 258 εκατ. ευρώ.Τα μεγαλύτερα χρέη,ύψους 264 εκατ. ευρώ (στο πελατολόγιο που ισχύει μέχρι τώρα),έχουν 411.000 επιχειρήσεις χαμηλής τάσης.Στη ΔΕΗ ΑΕ,στη μέση τάση, υπερήμεροι είναι περίπου 1.000 στους 9.600 πελάτες (10,66%) και στους ιδιώτες 1.520 στους 7.350 –ποσοστό 20,67%. Στην υψηλή τάση χρωστούν οι23 στους 210,ποσοστό 10,95%, και οι 50 στους 145 εκ των ιδιωτών, ποσοστό 34,25%.
Ο συστηματικός «ενεργειακός τουρισμός», όπως έχει χαρακτηριστεί το «δεν πληρώνω το ρεύμα που καταναλώνω και αλλάζω συνεχώς πάροχο», έχει αυξηθεί κατακόρυφα την τελευταία τριετία.
Πρόταση ΕΣΠΕΝ
Σύμφωνα με την πρόταση του Συνδέσμου των Προμηθευτών Ρεύματος (ΕΣΠΕΝ), προβλέπεται πως δεν θα υπάρχει κανένας φραγμός στην αλλαγή προμηθευτή για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που έχουν οφειλές στον υφιστάμενο πάροχό τους. Ο «παλιός» πάροχος, όμως,θα διατηρεί το δικαίωμα να εκδώσει προς τον Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ) εντολή αποκοπής του πρώην πελάτη του για χρονικό διάστημα έως και 120 ημερών μετά την αλλαγή εταιρείας.Αν έχει παρέλθει αυτό το χρονικό διάστημα από την αλλαγή παρόχου και ο προηγούμενος προμηθευτής δεν έχει εκδώσει εντολή, τότε θα χάνει το δικαίωμα αποκοπής του πρώην πελάτη του.
Υπενθυμίζεται ότι το 2016 με Υπουργική Απόφαση επιτρεπόταν η μετακίνηση σε άλλη εταιρεία μόνο των καταναλωτών που έχουν εξοφλήσει τις οφειλές τους ή έχουν προχωρήσει σε διακανονισμό. Η απόφαση αυτή όμως είχε καταπέσει στο Συμβούλιο της Επικρατείας, με αποτέλεσμα να «ελευθερωθούν» οι αλλαγές προμηθευτή από «στρατηγικούς κακοπληρωτές» με ανεξόφλητους λογαριασμούς στον πρώην προμηθευτή τους,χωρίς να απειλούνται με διακοπή ηλεκτροδότησης.
Στα σχέδιά του είναι η αλλαγή της διαδικασίας επιστροφής των ποσών. Έχει προτείνει μάλιστα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δεχτεί τη δυνατότητα των προμηθευτών να στέλνουν επιστολή στους καταναλωτές, με την οποία να τους ζητούν να καταθέτουν υπεύθυνη δήλωση, στην οποία να αναφέρεται ρητώς ότι, αν δεν απαντήσουν, αυτό θα εκλαμβάνεται ως παραδοχή ότι δεν έχουν υπερβεί το όριο κρατικής ενίσχυσης.Και, συνεπώς, ορθώς έλαβαν επιδότηση. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούν να διεκδικήσουν οι πάροχοι να αποζημιώνονται για τα αντίστοιχα ποσά.
Στο «3ο Συνέδριο ενέργειας: Ασφάλεια Εφοδιασμού – Ενεργειακές Αγορές στη Μετάβαση», η κα Ιακωβίδου αναφέρθηκε στη συμφωνία μεταξύ ρυθμιστών, οργανώσεων καταναλωτών, διαχειριστών και προμηθευτών(ανανεώθηκε στις Βρυξέλλες) σχετικά με τις κοινές αρχές για την προστασία των καταναλωτών τον φετινό χειμώνα «Renewal of Joint Common Principles for Enhanced Consumer Protection the winter».
Μεταξύ των συμφωνηθέντων αρχών για την προστασία των καταναλωτών τον χειμώνα και τις σχετικές δράσεις της Αρχής«περιλαμβάνονται Μηχανισμοί Αλληλεγγύης προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το αυξημένο κόστος ενέργειας παραμένει αποδεκτό σε σχέση με το εισόδημα, ενώ παράλληλα προστατεύονται τα pricesignals – σήματα τιμών».Επίσης, η Ρυθμιστική Αρχή μερίμνησε για την προστασία του θεμελιώδους δικαιώματος των καταναλωτών σε επαρκή και διαφανή ενημέρωση για την πορεία της συμβατικής τους σχέσης με τον προμηθευτή τους από 1/1/2024, θεσπίζοντας μέτρα σχετικά με την προγνωστοποίηση.
Υπολογισμός κόστους
Η ΡΑΑΕΥ έχει αναπτύξει στην ιστοσελίδα της μια εφαρμογή για τον υπολογισμό του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας(https://www.electricitycostcalculator.gr).Μέσω της εφαρμογής, «οι καταναλωτές μπορούν εύκολα να προβούν σε εκτίμηση της κατανάλωσης και του κόστους χρήσης των οικιακών συσκευών (προφανώς όσοι είναι μεγάλης ηλικίας ή είναι ψηφιακά αναλφάβητοι δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτό το ψηφιακό εργαλείο). Το Εργαλείο Σύγκρισης Τιμών σχεδιάστηκε ώστε να αποτυπώνει και να συγκρίνει με τον πληρέστερο δυνατό τρόπο, βάσει των αρχών της διαφάνειας, της προσβασιμότητας στις πληροφορίες και της ανεξαρτησίας στην ενημέρωση, το συνολικό κόστος του ανταγωνιστικού σκέλους των προσφερόμενων τιμολογίων, καθώς και να υπολογίζει και το κόστος των ρυθμιζόμενων χρεώσεων που συναρτώνται με την κατανάλωση ενέργειας».
του Φίλη Καϊτατζή
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο